قالي و فرش ايراني

عمل كردن به اين نكات در بافت فرش بسيار مهم است زيرا در كيفيت فرش تاثير به سزايي دارد .

بديهي است در صورت عمل نكردن به اين نكات فرش ميتواند دچار عيب شود و ارزش فرش را بسيار پايين بياورد .

۱- پايه و اساس در بافت تابلو فرش
اول : دار قالي بايد سالم و بدون نقص باشد.
دوم : چله كشي بايد به صورت يكدست و تميز انجام شده باشد.
اگر كيفيت موارد بالا ، برايتان قابل قبول يا دلچسب نبود ، تا زمان حل مشكل ، به هيچ عنوان بافت را آغاز نكنيد .
براي بافندگان تازه كار و كم تجربه ، چله كشي كاري سخت و دشوار است همچنين ، با توجه به حساسيت فوق العاده چله كشي در حاصل كار ، بهتر است كار چله كشي را به افراد با تجربه بسپاريد.
۲- پود نازك :
پس از اينكه دار خود را انتخاب نموده و چله كشي آن به اتمام رسيد و شروع بع بافت كرديد ، مهمترين عامل موفقيت در انجام يك بافت خوب ، اين است كه بافنده در كشيدن پود نازك ، به اندازه كافي ، مهارت داشته باشد . بنابراين ، لطفا تا قبل از حصول اطمينان ، و تمرين كافي ، در اين مورد به هيچ وجه ، بافت را آغاز نكنيد زيرا :
بيشتر از هرچيز در بافت فرش طريقه انجام صحيح كشيدن پود نازك است
۳- كنترل دقيق ارتفاع فرش :
بطور معمولا هر بيست رج يكبار ( بستگي به انتخاب بافنده ) ارتفاع بافت را متناسب با رجشمار محاسبه كرده كافي است ارتفاع فرش را برابر با آن بطور مرتب و از همان ابتدا تنظيم كنيد. تا از مشكلاتي كه در اثر عدم كنترل ابعاد ممكن است بوجود آيد پيشگيري كنيد.
با اين حال توجه كنيد كه :
اگر بافت شما پايين زدگي داشت : ( مشكل كار شما ميتواند يكي از موارد زير باشد)
– چله ها را بيش از حد استاندارد ( بوسيله پيچهاي سردار ) سفت كرده ايد .
– دفه را بيش از حد و خيلي محكم مي كوبيد .
-پود كلفت وپود نازك را به صورت مرتب در هر رج ، استفاده نمي كنيد .
– تراكم چله ها ، كم است ( چله ها بازتر از حد استاندارد كشيده شده است . عرض كارتان بيش از اندازه خواسته شده مي باشد .)
اگر بافت شما بالا زدگي داشت : (مشكل كار شما ميتواند يكي از موارد زير باشد)
– چله ها شل است ( مي توانيد بصورت يكنواخت ، آنرا از طريق پيچهاي سردار سفت نماييد).
– دفه را آرام و كمتر از حد استاندارد مي كوبيد .
– تراكم چله ها زياد است ( عرض كار كمتر از اندازه خواسته شده مي باشد .)
– پود نازك را خيلي سفت و خشك مي كشيد .( در اين صورت هر چقدر هم دفه بزنيد رج بعدي پايين تر نخواهد رفت .)
و يك نكته خيلي مهم ديگر ، در ارتباط با {كنترل ابعاد و اندازه فرش}
متاسفانه ، اكثر بافندگان عادت به اندازه گيري مرتب بافت ندارند و گاهي تا نيمه هاي فرش ، حتي يك بار هم ، آن را اندازه نمي گيرند و بالفرض ، اگر در وسط كار متوجه شوند كه بافتشان ( مثلا ) پنج سانت كوتاه شده است ، سعي مي كنند در نيمه دوم ، آن پنج سانت را هم جبران كنند . ( يعني نيمه دوم را آنقدر بلند و با فاصله مي بافند كه پنج سانت هم بيشتر از اندازه استاندارد باشد !!) و اينجاست كه اشتباهي بزرگتر از اشتباه اول را مرتكب مي شوند !! چون در اين صورت ، تمام فرش ( هم نيمه اول و هم نيمه دوم ) از نظر اندازه و ابعاد ، خراب شده است . بنابراين : اگر مقداري از فرش را ( بدون اندازه گيري دقيق و مرتب ) بافتيد و بعدا متوجه شويد فرش بالا زدگي يا پايين زدگي دارد ، لطفا باقيمانده فرش را مطابق اندازه هاي استاندارد جدول ببافيد ! ( و به قسمتي كه دچار مشكل شده است ، كاري نداشته باشيد !!! )
همواره از گره هاي استاندارد با طول سه سانتيمتر (هر دو لاي نخ با هم سه سانت !!) استفاده كنيد چون در غير اين صورت با مشكل كسري نخ مواجه خواهيد شد .
متاسفانه ، اكثر بافندگان عادت به اندازه گيري مرتب بافت ندارند و گاهي تا نيمه هاي فرش ، حتي يك بار هم ، آن را اندازه نمي گيرند و بالفرض ، اگر در وسط كار متوجه شوند كه بافتشان ( مثلا ) پنج سانت كوتاه شده است ، سعي مي كنند در نيمه دوم ، آن پنج سانت را هم جبران كنند . ( يعني نيمه دوم را آنقدر بلند و با فاصله مي بافند كه پنج سانت هم بيشتر از اندازه استاندارد باشد !!) و اينجاست كه اشتباهي بزرگتر از اشتباه اول را مرتكب مي شوند !!
بسياري از عيوب و مشكلات بوجود آمده در طول بافت ، بوسيله رفوگري و … قابل رفع هستند اما متاسفانه گاهي براي تامين نخهاي كسري ( بخصوص اگر تعداد آنها زياد باشد يا در قسمتهاي حساس نقشه باشند ) هيچ كاري نمي توان انجام داد ! تا جايي كا ممكن است نا چار شويد تا بافت خود را نيمه كاره رها كنيد بنابراين لطفا اين توصيه را كاملا جدي بگيريد !!
اكثر بافندگان وقتي با اين پرسش مواجه مي شوند كه : < آيا=”” طول=”” گره=”” هايتان=”” بلند=”” نيست=”” ؟=””>> فورا جواب مي دهند كه : خير !! اتفاقا خيلي هم كوتاه است ! اما اگر چند گره از روي بافت را با قلاب شكافته و با خط كش اندازه بگيريد مي بينيد كه طول هر گره ۵/۳ يا ۴ سانتيمتر ( و بيشتر از مقدار نخ داده شده ) است … بنابراين تا قبل از اندازگيري دقيق در اين مورد قضاوت نكنيد !!
بعد از بافت هر رج بايد گره ها را (بوسيله دو انگشت دست ) سر كشي نمائيد . تا گره ها بصورت كاملا صاف و كشيده در ساختمان فرش قرار بگيرند ،همچنين مي توانيد با استفاده از دفه ، گره ها را شانه كنيد شانه زدن بافت بوسيله دفه براي فرشهائي كه بعدا برجسته كاري مي شوند يك كار ضروري و لازم است
۴- نا همواري و سر كجي امتداد رج:
گاهي اتفاق مي افتد كه پس از بافت مقداري از فرش ، امتداد رجها ، بتدريج از حالت كاملا صاف و افقي بودن خارج شده و ناهموار مي شوند گاهي حتي بافت ، دچار سر كجي شديد مي شود ( بطوريكه يك سمت بافت بالاتر و سمت ديگر پايين تر قرار مي گيرد . )
دلايل بوجود آمدن اشكال ( ناهمواري يا سر كجي )
اين مشكل ، دو دليل عمده دارد كه هر دو مربوط به انجام ناصحيح چله كشي است .
-يكنواخت نبودن كشش چله ها در عرض كار :
در قسمتهايي كه چله ها سفت تر است ، رجها در اثر دفه زدن ، به سادگي پايين مي روند ولي در قسمتهايي كه چله ها شل است ، هر چقدر هم دفه بزنيد رجها پايين نمي روند ، بنابراين در امتداد رج ، پستي و بلندي ايجاد مي شود .
-عدم تراكم يكنواخت تارهاي چله در عرض كار :
در قسمتهائي كه تعداد چله بيشتري ريخته شده ، طبيعتا ارتفاع فرش بدليل فشردگي و تراكم بيشتر ، بالا مي زند و بالعكس.